Psikolojik Test Uygulamaları | Cattel Zeka, Cas, Porteus, C.A.T Testleri

Psikoterapi Atölyesi’nde Uygulanan Zeka Testleri

Cattel Zeka Testi Catell 2A Zekâ Testi (Catell Culture Free intellegence Test)

Bu test R.B. Cattel tarafından geliştirimiş ve Türkçe uyarlaması Bağlan Toğrol tarafından yapılmıştır. Kültürdedn bağımsız olan Cattel zeka testi tüm toplumlara uygulanabilir. Kültürden arınmış bir testtir. Bütün toplumlara uygulanabilir. 2A, 2B ve 3A olmak üzere üç formu vardır. Yaş gruplarına göre bu formlar ayrılır.

Zeka-Performans testidir. 4-7 yaş, 7-14 yaş ve 14 yaş üstü bireylere uygulanabilir. Bireysel ve grup olarak uygulanabilir. Uygun yaş grubuna göre bireyin kendisine verilen formu belirli bir süre içerisinde yanıtlaması istenir.

Good Enough – Harris Bir İnsan Çiz Testi

Zeka ve Performans testi. Grup olarak da uygulanır. 7,8 ve 9 yaş çocuklarına uygulanabilir. Zaman sınırlaması yoktur. Zekayı ölçmek amacıyla geliştirilen testin iki alt testi vardır.

Porteus Labirentleri Testi

Genel yeteneği belirlemek amacıyla kullanılmaktadır. Sözel açıklamaya dayalı bir test değildir. 12 labirentten oluşmaktadır. Sınırlandırılmış bir süre uygulaması yoktur. Bireysel zeka testi olarak kullanılmaktadır. 7,6-14 yaş arasındaki bireylere uygulanmaktadır. Bireysel bir test olup bir oturumda bir kişiye uygulanır. Test çocuğun labirentlerdeki çıkış yolunu bulması esasına dayanmaktadır.

S.D.Porteus tarafından geliştirilmiş olan Porteus Labirentleri Testi Bağlan Torol tarafından Türkçeye uyarlanmıştır. Bu test, 7-14 yaş arasındaki bireylere uygulanan bireysel zekâ testi olarak kullanılmaktadır. Zekânın planlama ve genel yeteneğini belirlemek amacıyla kullanılmaktadır. 12 labirentli kartlardan oluşmaktadır. Sınırlandırılmış süre uygulaması yoktur.

Wisc-R

Wechsler Çocuklar İçin Zeka Ölçeği, araştırmalarda ve zeka ölçümlerinde en sık kullanılan araçlardan biridir. Alt testlerinde değişik yetenek alanlarından örnekler bulunmaktadır, yorum ve puanlama esasları belirgindir ve psikometrik özellikleri doyurucudur. D. Wechsler tarafından 1974 yılında gözden geçirilmiştir. Wisc-r zeka testi ülkemizde kullanılan yetenek ve zeka testleri arasında geçerlik ve güvenirliği en yüksek olanıdır. WISC-R Zeka Testinin Alt testlerinde değişik yetenek alanlarından örnekler bulunması, yorum ve puanlama kriterlerinin netliği, sonuçlarının açık, anlaşılır ve tatmin edici olması bu zeka testinin daha fazla tercih edilmesine neden olmaktadır.

Wisc-r testi zekayı çeşitli boyutlardan oluşan bir genel yetenek olarak kabul etmektedir. Wisc-r zeka testinde her alt test farklı bir yeteneği ölçebilmek amacıyla geliştirilmiştir. Bütün alt testlerde kendini gösteren bir genel zekanın varlığı kabul edildiği için alt testler arasında anlamlı ilişkiler bulunması beklenmektedir. Alt testlerden alınan standart puanlar arasındaki belirgin sapmalar klinik veri niteliği taşır ve deneyimli bir WISC-R Zeka Testi uygulayıcısı; öğrenme güçlüğü, disleksigibi olası problem alanlarını bu testin yorumlanması esnasında tespit edebilir.

Her çocuk özeldir ve farklı yetenekleri vardır. Önemli olan çocuğun zeka seviyesi değildir. O zekaya uygun yeteneklerin güçlü ve zayıf noktalarını belirlemek ve geleceğimiz olan çocukların yeteneklerini zorlanmadan geliştirebilmektir.

Wisc-r zeka testi toplamda 2 bölüm, 10 alt test ve 2 yedek alt testten oluşmaktadır. Bu alt testlerle çocuğun; genel bilgi dağarcığı, soyut ve somut kavramların farkındalığı, kopya etme becerileri, kendini ifade etme şekilleri, toplumsal yargı farkındalığı, muhakeme yapabilme yeteneği, kısa süreli bellek ve uzun süreli bellek ve aktarım seviyesi durumu, el-göz koordinasyonu, neden sonuç bağlantısı konularında da bilgiler verir.

CAS Testi

CAS (Bilişsel Değerlendirme Sistemi) PASS teorisini temel alarak geliştirilmiştir. PASS teorisi, DAS, Naglieri ve Kirby (1994) tarafından günümüz teorik ve uygulamalı psikoloji alanlarının özetlenmesi ile oluşturulmuştur. Das ve arkadaşlarına göre PASS teorisi zekayı bilişsel işlemler olarak yeniden kavramsallaştıran bir görüş ortaya koymaktadır. Bu teori insanın bilişsel fonksiyonlarının bilginin temeli olarak kabul edilen PLANLAMA, DİKKAT, EŞ ZAMANLI ve ARDIL bilişsel işlemlere dayandırmaktadır. Bu teoriye göre insanın bilişsel aktiviteleri dört parçadan oluşmaktadır.

Bilişsel kontrolü sağlayan Planlama,
İstenilen amaca ulaşmak için bilişsel işlemlerin kullanımı, kararlılık ve kendini kontrol, belli bir süre içinde odaklanmış ve seçici bilişsel aktiviteyi sağlayan Dikkat işlemleri,
Bilgi üzerinde işlem yapmanın iki formu olan Eş zamanlı ve Ardıl bilişsel işlemler.

CAS (Bilişsel Değerlendirme Sistemi) 5-17 yaşları arasındaki çocukların bu dört temel bilişsel işlemlerini değerlendirmek için yapılandırılmıştır. Çocuk ve ergenlerin öğrenme performanslarının güçlü ve zayıf yönlerini değerlendiren en güncel testlerdendir. CAS testi, İstanbul Üniversitesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Tamer ERGİN tarafından Türkiye Standardizasyonu yapılarak Türkçe’ ye kazandırılmıştır. Testi uygulamaya yetkili olan uzmanlar İstanbul Üniversitesi Sürekli Eğitim Merkezi tarafından uygulayıcı yeterlilik sertifikasına sahip olan uzmanlardır.

Cas Ölçekleri ve Değerlendirilen İşlemler

1. Planlama Ölçeği

Stratejilerin oluşturulması ve kullanılması
Kullandığı stratejiyi ifade edebilme
Bilişsel işlemin kontrolü
Yaratıcı düşünme
Problem çözme
Sonuçların tahmini
Dürtü kontrolü, oto kontrol
Planlı tepkide bulunma
İşlem hızı
Bilgiyi geri çağırma

2. Eşzamanlı Bilişsel İşlemler Ölçeği

Kelimelerden bir fikir bütünlüğü oluşturma
Parçalardan bir bütün oluşturma ya da onları gruplama
Kelimeler arasındaki ilişkileri anlama
Kavramları ve sözel ilişkileri anlama
Uzamsal bilgi ile işlem yapma
Anallitik düşünme performansı
Okuduğunu gözünde canlandırma (imajinasyon)
Çok boyutlu düşünebilme

3. Dikkat Ölçeği

Konsantrasyon
Temel noktaya odaklanma
Önemli bilgiye odaklanma
İlginin dağılmasını engelleme
Seçici dikkat
Dikkatin uzun süre devam ettirilmesi
Çabanın sürdürülmesi

4. Ardıl Bilişsel İşlemler Ölçeği

Ardışık bir serideki birbirinden bağımsız seslerin doğru telaffuz edilmesi
Kelimelerin anlamsız olarak dizilimlerini kavrama
Ardışık uyaranları anlama
Seslerin özel dizilimli şekliyle çalışma
Konuşmanın seri organizasyonu
Spontan dikkat

Cas'in Uygulama ve Kullanım Alanlar

Üstün Zekalı Çocukların Değerlendirilmesi

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. In eget lectus leo. Vestibulum ante ipsum primis in faucibus orci luctus et ultrices posuere cubilia curae

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu Olan Çocukların Değerlendirilmesi

Pellentesque consectetur ultricies commodo. Morbi efficitur, ligula ac luctus egestas, magna nisl aliquet sem, non rutrum augue nunc et nunc. Aenean blandit, erat ac lacinia tristique, quam felis ullamcorper mi, non congue elit ipsum eu dolor. Donec rutrum, felis non mattis varius, diam ex varius libero, sed sagittis nisi felis a ligula. Sed quis nisi sem. Suspendisse dapibus libero ut odio auctor rutrum. Donec condimentum, turpis vel cursus hendrerit, quam velit tristique nibh, mattis pulvinar enim libero a quam. Pellentesque velit lectus, lobortis sed massa quis, dapibus ullamcorper libero.